Coaching (tạm dịch là “khai vấn, huấn luyện”) là quá trình của sự hợp tác (partnering) giữa chuyên gia (Coach) và khách hàng trong một quá trình làm việc chung với nhau theo một cách sáng tạo và thúc đẩy suy nghĩ, từ đó tạo động lực giúp khách hàng tối đa hóa những tiềm năng cá nhân và làm việc hiệu quả, chuyên nghiệp hơn – Theo định nghĩa từ Liên đoàn Khai vấn quốc tế ICF (International Coach Federation).
Về cơ bản nhiệm vụ của coaching (chuyên gia khai vấn) trong quá trình khai vấn là về việc xác định bạn đang ở đâu, bạn muốn ở đâu và sau đó thu hẹp khoảng cách đó. Chuyên viên khai vấn thực hiện điều này thông qua:
- Giúp khách hàng hướng vào bên trong mình để khám phá, làm rõ và nắm bắt xác định mục tiêu mình mong muốn đạt được điều gì trong cuộc sống.
- Khuyến khích, thúc đẩy khách hàng tự khám phá, tìm hiểu và nâng cao nhận thức về bản thân mình thông qua những câu hỏi mở và khơi gợi từ coach
- Khởi tạo ra một môi trường an toàn, cởi mở để khách hàng có thể bộc bạch và chia sẻ cảm xúc, suy nghĩ của bản thân.
- Khơi gợi, kiến tạo cùng với khách hàng lên kế hoạch hành động đi tìm giải pháp để đạt được mục tiêu của mình.
- Phản hồi chân thật cho khách hàng về những gì mà chuyên gia Coaching nhìn nhận, quan sát được từ khách hàng.
- Đảm bảo rằng khách hàng là người chịu trách nhiệm 100% cho chính cuộc sống của mình.
- Cam kết luôn đồng hành cùng bạn trong quá trình bạn hiện thực hóa mục tiêu của mình.
Coaching (Khai vấn) là một cuộc đối thoại, hoặc một chuỗi các cuộc đối thoại của Coach (Chuyên gia Khai vấn) với khách hàng. Trong đó mục tiêu của Coaching đó là trong quá trình hợp tác giữa Coach với khách hàng tạo nên một cuộc đối thoại mang tính xây dựng (nó khác với các cuộc đối thoại bình thường hay xã giao mà chúng ta với người khác) thông qua những cuộc đối thoại này, khách hàng sẽ có nhận thức tốt hơn về bản thân mình, với những nhận thức mới, ý tưởng mới và cả những kiến thức mới khách hàng sẽ có lựa chọn mới, quan điểm mới và với lựa chọn mới khách hàng sẽ có hành động mới giúp họ vượt qua khó khăn trở ngại để tiến đến mục tiêu của chính cuộc đời mình.
Đó là lý do vì sao tạm dịch Coaching là Khai Vấn. Khai nghĩa là khai thông, khai sáng, khai minh, là mở ra. Vấn là câu hỏi, cũng là tự vấn mình. Khai vấn nghĩa là thông qua câu hỏi để tự vấn mình, từ đó khai thông và mở ra những nhận thức mới cho bản thân. Trong quá trình Coaching (Khai vấn), người Coach sẽ lắng nghe, đặt câu hỏi, phản hồi cho khách hàng với mục đích là giúp họ tự tìm ra câu trả lời ở bên trong chính mình.
Sức mạnh của Coaching (khai vấn) chính là Nhanh chóng, trực diện và tùy chỉnh (tailored-solutions) cao đối với từng cá nhân.
Khai vấn là công cụ rất hiệu quả, giúp mỗi người đi nhanh hơn bất cứ công cụ hay hệ thống nào trong hầu hết các vấn đề của cuộc sống. Thay vì áp đặt một quy trình hay đào tạo nào đối với tất cả mọi người – có thể trở nên cứng nhắc & mất thời gian
Khai vấn đi trực diện và khám phá chính xác những vướng mắc và chuỗi hành động cần thực hiện phù hợp do chính người được khai vấn lựa chọn và thiết kế cho bản thân.
Khai vấn cho bạn môi trường tĩnh lặng để kết nối với bản thân; an toàn không phán xét với bất cứ điều gì bạn chia sẻ; đề cao, tin tưởng con người thực sự tốt đẹp và đủ năng lực của bạn có giải pháp cho chính cuộc đời mình
- Cải thiện hiệu suất, mục tiêu và mục tiêu của cá nhân
- Tăng sự cởi mở với học tập và phát triển cá nhân
- Tăng khả năng xác định giải pháp cho các vấn đề liên quan đến công việc cụ thể
- Tăng khả năng chịu trách nhiệm cao hơn
- Phát triển sự tự nhận thức
- Cải thiện các kỹ năng hoặc hành vi cụ thể
- Sự rõ ràng hơn trong vai trò và mục tiêu
- Cơ hội để sửa chữa những khó khăn về hành vi/ hiệu suất
- Tối ưu hóa sử dụng tài năng/ tiềm năng của các cá nhân
- Thể hiện cam kết với các cá nhân và sự phát triển của họ
- Hiệu suất/ năng suất tổ chức cao hơn
- Tăng tính sáng tạo, học tập và kiến thức
- Thúc đẩy, tạo động lực cho mọi người
- Tạo điều kiện cho việc áp dụng một phong cách quản lý/ văn hóa mới
- Cải thiện mối quan hệ giữa mọi người và phòng ban
Nếu cá nhân bạn hoặc tổ chức công ty của bạn thấy rằng mình đang muốn đạt được một trong những mục tiêu trong danh sách ở trên, hãy sử dụng dịch vụ Coaching.
- Bước 1: Xác lập Mục tiêu – Khách hàng xác định mục tiêu và những mong muốn đạt được cho quá trình khai vấn.
- Bước 2: Đặt Câu hỏi – Chuyên gia Khai vấn đặt câu hỏi để xác định Tầm nhìn, Những Trở ngại bên trong Khách hàng ngăn trở họ đi tới mục tiêu
- Bước 3: Lập kế hoạch – Khách hàng xác định được những bước đi cần thiết trong kế hoạch đạt được mục tiêu.
- Bước 4: Theo dõi và Ghi nhận – Coach sẽ tiếp tục giúp khách hàng theo dõi hành trình của khách hàng, chỉ ra những bước chệch và ghi nhận những thành tựu trên con đường tiến lên của khách hàng.
Chuyên gia khai vấn sẽ thực hành như một người điều phối giúp khách hàng khám phá ý thức & nhận thức bên trong, giống như có một người soi ngọn đèn cho họ nhìn thấy rõ ràng bên trong, bằng kỹ năng ĐẶT CÂU HỎI ĐÚNG & HIỆU QUẢ.
Chuyên gia khai vấn sẽ thực hành vai trò như một người điều phối giúp khách hàng khám phá ý thức bên trong, sắp xếp lại mọi suy nghĩ một cách mạch lạc bằng năng lực LẮNG NGHE SÂU & ĐẶT CÂU HỎI hiệu quả.
Khai vấn được thực hiện dưới dạng một cuộc hội thoại, chuỗi đối thoại giữa chuyên gia khai vấn (Coach) và người được khai vấn (Coachee). Theo đó, Coach sẽ đặt câu hỏi dựa theo mục tiêu/mong muốn và dựa trên câu trả lời của Coachee để ĐẶT CÂU HỎI giúp Coachee khám phá sâu sắc hơn bên trong, khám phá câu trả lời khớp với mục tiêu đưa ra.
Một khách hàng tìm đến Coaching vì nhiều mong muốn và mục tiêu khác nhau, bao gồm nhưng không giới hạn như sau:
Bạn đã sẵn sàng một sự chuyển đổi về nghề nghiệp – bạn đã mơ ước thay đổi công việc, mở rộng cơ hội nghề nghiệp của bạn hoặc chuyển niềm đam mê của bạn sang một vị trí toàn thời gian?
Bạn muốn tập trung vào cân bằng công việc / cuộc sống của mình và sắp xếp mọi thứ – bạn có đặt nhu cầu của người khác lên trước nhu cầu của mình, liên tục hết thời gian để phù hợp với các ưu tiên của bạn hoặc tự khắc phục bản thân?
Bạn đã sẵn sàng để trở nên có trách nhiệm hơn với bản thân – bạn có đang đưa ra lời bào chữa và sẵn sàng vượt qua sự trì hoãn để bạn có thể phát huy hết tiềm năng của mình không?
Bạn có muốn phát triển kiến thức bản thân lớn hơn– sẵn sàng để hiểu rõ hơn về bản thân? Hãy hành động lấy cảm hứng, làm những gì bạn yêu thích và trở thành con người thực sự của bạn? Mong muốn đạt được kết quả một cách nhanh chóng và hiệu quả;
Bạn muốn đạt được sự rõ ràng trong cuộc sống cá nhân hoặc nghề nghiệp của bạn – bạn có bối rối về ước mơ hoặc mục đích của bạn trong cuộc sống? Hoặc có thể bạn muốn làm rõ giá trị và tầm nhìn của bạn?
Đã sẵn sàng để tăng sự tự tin – bạn có nghi ngờ bản thân hoặc tin tưởng người khác hơn chính mình không? Hay phát ốm vì sợ giữ bạn lại?
Bạn có liên tục phá hoại bản thân – bạn có những dự án dang dở, tiêu nhiều tiền hơn số tiền bạn kiếm được hay đánh giá thấp bản thân?
Bạn có muốn một số trợ giúp để đạt được mục tiêu của mình – bạn có cảm thấy bế tắc trong một số lĩnh vực của cuộc sống hoặc cần một số hỗ trợ đưa ra quyết định quan trọng?
Sẵn sàng để đơn giản hóa và giải mã cuộc sống cá nhân và nghề nghiệp của bạn – bạn có cảm thấy như thể giấy tờ và e-mail của bạn vượt khỏi tầm kiểm soát không? Hay bạn sắp hết thời gian và bỏ lỡ những điều thiết yếu trong cuộc sống của bạn?
Bạn có muốn phát triển sự chấp nhận bản thân tự chăm sóc và tự từ bi – bạn có tự đánh mình khi phạm sai lầm không? Cảm thấy căng thẳng, muốn học thiền và chánh niệm. Bạn có liên tục tự đẩy mình và đốt nến ở cả hai đầu không? Hoặc đang cố gắng để trở nên hoàn hảo ngăn bạn thử một cái gì đó mới?
Bạn muốn phát triển và vươn ra ngoài vùng an toàn của bạn – cảm giác như cuộc sống của bạn là tự động điều khiển hoặc sẵn sàng thực hiện một thay đổi và muốn có một số hỗ trợ?
Một điều khá thường gặp là Mọi người thường muốn phân biệt sự khác biệt giữa Coaching (khai vấn), Counseling (tham vấn), mentoring (cố vấn) và consulting (tư vấn). Mặc dù các kỹ năng giao tiếp được sử dụng bởi các ngành nghề này tương tự nhau – chẳng hạn như đặt câu hỏi, lắng nghe tích cực, tóm tắt, v.v., chúng là những phương pháp rất khác nhau và nó phụ thuộc vào những gì khách hàng cần. Dưới đây là một số điểm khác biệt:
Coaching (Khai Vấn) – quá trình khai vấn của Liên đoàn Khai vấn Thế giớitế được định nghĩa là hợp tác với khách hàng trong một quá trình sáng tạo và kích thích tư duy, truyền cảm hứng cho họ để phát huy tối đa tiềm năng cá nhân và chuyên môn của họ. Mục tiêu của khách hàng chính là chủ đề của chuyên gia khai vấn.
Consulting (tư vấn) – một nhà tư vấn là một chuyên gia được kêu gọi tư vấn hoặc ý kiến chuyên môn hoặc kỹ thuật. Họ được dựa vào để hiểu vấn đề và trình bày các giải pháp. Tư vấn không giống như khai vấn bởi vì với khai vấn thuần túy, câu trả lời đến từ khách hàng.
Mentoring (Cố vấn) – một người cố vấn là một hướng dẫn và cố vấn khôn ngoan và đáng tin cậy. Người cố vấn là giáo viên chia sẻ kinh nghiệm của họ đồng thời đội ngũ cố vấn là một phần trong hàng ngũ. Một nhà khai vấn không nhất thiết là chuyên gia về vấn đề này để giúp phát triển khách hàng.
Counseling (Tham vấn) – theo CoActivecoaching, ranh giới giữa khai vấn và tham vấn không được xác định bởi một bộ quy tắc hoặc điều khoản tuyệt đối. Nói chung, các tham vấn viên được đào tạo để chẩn đoán và giúp khách hàng có vấn đề về cảm xúc, quá khứ hoặc rối loạn chức năng trong khi khai vấn viên thì không. Lĩnh vực chính của khai vấn là định hướng trong tương lai – khách hàng muốn gì? sau đó đồng hành cùng khách hàng để đạt được điều đó.
Nếu bạn biết khai vấn là gì thì để một cách hiệu quả hơn nữa là tìm hiểu: Khai vấn không phải là gì và những tư duy không phù hợp để khai vấn.
Khai vấn không phải là Bạn mong muốn nhận được những lời khuyên, những chỉ dẫn từ chuyên gia khai vấn cho những vấn đề của mình. Chuyên gia khai vấn có thể khơi gợi, giúp bạn liên kết với những trải nghiệm trước đây của bạn để tìm ra mô thức suy nghĩ và hành động của bạn, có thể đặt những câu hỏi KHÓ bắt buộc bạn đào sâu, suy nghĩ. Khai vấn chỉ thành công đến từ sự hợp tác tối đa của bạn. Bởi khai vấn là “hành trình đồng hành, hợp tác, khai mở tư duy và sáng tạo” cần có sự tham gia cao độ của bạn.
Khai vấn không nhất thiết bạn sẽ có câu trả lời ngay hay chuỗi hành động ngay trong lúc khai vấn. Kinh nghiệm cho chúng tôi thấy, câu trả lời và quyết định khó khăn có thể đến dần sau phiên khai vấn. Sẽ là bình thường nếu trong lúc đối diện với câu hỏi bạn chưa có câu trả lời ngay lập tức, nó không có nghĩa là bạn đi vào ngõ cụt. Với quá trình khơi mở, hướng vào bên trong, nâng cao ý thức của bạn và khi câu hỏi đã được “bật lên”, câu trả lời sâu sắc có thể đến sau đó, mong bạn hãy kiên nhẫn và tin tưởng chính mình
Bạn mong muốn sẽ có một sự thay đổi thần kỳ ngay trong buổi khai vấn. Tất nhiên, khai vấn sẽ giúp bạn tăng khả năng nhận thức về bản thân một cách tuyệt vời, bạn có thể phát hiện ra ngay câu trả lời trong buổi khai vấn. Nhưng mọi thứ chỉ bắt đầu thay đổi khi bạn bắt đầu hành động, những điều bạn đã gọi ra được trong khai vấn. Chuyên gia khai vấn giúp bạn khai mở, nhưng thành công hay không vẫn đến từ Cam kết hành động, có thể là một chuỗi hành động và thay đổi của bạn đi tới thành quả.
Khai vấn tôn trọng sự đa dạng trong ước muốn, niềm tin, hướng đi của mỗi người trong cuộc đời. Khai vấn giúp khai thác tối đa năng lực riêng, sở thích của mỗi khách hàng để xác lập một cách đi đến mục tiêu một cách nhanh nhất, hứng khởi nhất, hiệu quả nhất.
Khai vấn cũng đã chứng minh rằng phương án lựa chọn là bền vững nhất, có khả năng thành tựu nhất bởi dựa trên tinh thần lựa chọn để đi đến mục tiêu cuối cùng của mỗi người.
Vẻ đẹp con người nhất của Khai vấn đó chính là dựa trên sự tin tưởng vào sức mạnh nội tại của mỗi con người. Mỗi người có thể tìm thấy cái bản thể đẹp nhất, mạnh mẽ nhất, tự tin nhất bên trong mình. Từ đó tin tưởng, dám đi theo tiếng nói của trái tim, của sự thông thái bên trong để có thể thiết kế cuộc đời theo cách mình mong muốn.
Transformation shall not be hard when it comes with choice
“Sự chuyển hóa sẽ không là điều khó khăn nếu đó là một sự lựa chọn cá nhân”
Khai vấn là thiết kế cuộc đời theo cách của mình.
Hạnh phúc không phải là đích đến mà ngay trên đường đi. Khai vấn chính là giúp cho bạn thiết kế chặng đường đó theo cách mình muốn, phát huy được thế mạnh, năng lực và cả ưu tiên của mình – để có hạnh phúc ngay trên con đường của mình chinh phục mục tiêu của mình.
(Nguồn tham khảo: International Coach Federation)
